3.14 : Transport pęcherzykowy: endocytoza, transcytoza i egzocytoza

Transport pęcherzykowy to proces komórkowy obejmujący pochłanianie cząstek lub rozpuszczonych substancji przez komórki. Obejmuje endocytozę, transcytozę i egzocytozę.

Endocytoza to mechanizm komórkowy, który obejmuje wewnętrzne fałdowanie błony komórkowej w celu tworzenia pęcherzyków, które wychwytują i transportują duże cząsteczki leku. Proces ten obejmuje dwie odrębne metody: pinocytozę (często określaną jako „picie komórek”) i fagocytozę (często określaną jako „zjadanie komórek”). Pinocytoza to szczególna forma endocytozy, która umożliwia komórce wchłanianie małych kropelek płynu. Proces ten zachodzi, gdy maleńkie struktury znane jako kaweole na powierzchni komórki odłączają się i przekształcają w wypełnione płynem pęcherzyki, które swobodnie poruszają się w cytoplazmie. Z drugiej strony fagocytoza to unikalny mechanizm endocytotyczny, który umożliwia komórkom wchłanianie dużych makrocząsteczek, bakterii lub resztek komórkowych, tworząc fagosomy.

Transcytoza to kolejny kluczowy mechanizm endocytotyczny, który obejmuje transport pęcherzyków endocytotycznych obciążonych lekami przez komórkę, ostatecznie łącząc się z zewnętrzną błoną komórkową. Ta metoda jest kluczowa dla wchłaniania dużych cząsteczek białka i niektórych szczepionek, takich jak szczepionka przeciwko polio Sabina.

Z kolei egzocytoza stanowi odwrotny proces endocytozy. Podczas egzocytozy pęcherzyki wewnątrzkomórkowe łączą się z błoną komórkową, aby wydalić swoją zawartość. Na przykład komórki produkujące insulinę w trzustce wykorzystują egzocytozę do pakowania i uwalniania insuliny do krwiobiegu.