3.7 : Gürültüyü Algılamak

İnsan beyni, yer teorisi ve frekans teorisinde yansıtılan iki temel mekanizma aracılığıyla perdeyi algılar. Her mekanizma, ses dalgalarının beyin tarafından belirli perdeler olarak nasıl yorumlandığını açıklayarak işitsel algının karmaşık süreçlerine dair içgörüler sunar.

Yer teorisi veya yer kodlaması, farklı seslerin duyulmasının nedeninin çeşitli ses dalgalarının kokleanın baziler membranı boyunca belirli yerleri aktive etmesi olduğunu ileri sürer. Beyin, membran üzerindeki kesin yeri belirleyerek bir sesin perdesini belirler ve sinir sinyalini üretir. Yüksek frekanslı sesler koklea membranının başlangıcına yakın önemli titreşimlere neden olurken, düşük frekanslı sesler membranın daha fazlasını titreştirir ve daha az lokalizedir. Bu teori, özellikle 5.000 ile 20.000 Hz arasındaki yüksek perdeli seslerin algılanmasını etkili bir şekilde açıklar ancak düşük perdeli sesleri yeterince ele almaz.

Zamansal kodlama olarak da bilinen frekans teorisi, perde algısı için başka bir açıklama sunar. Bu teoriye göre, beyin perdeyi işitme siniri boyunca ilerleyen sinir uyarılarının frekansını izleyerek okur. Tüm baziler membran, gelen bir ses dalgasına yanıt olarak titreşir ve ses dalgasıyla aynı oranda beyne sinir uyarıları gönderir. Örneğin, saniyede 100 dalga frekansına sahip bir ses dalgası, işitme siniri boyunca saniyede 100 darbe üretir. Bu yöntem, birçok nöronun maksimum ateşleme oranlarına uyan 100 Hz'e kadar olan frekanslar için etkilidir.

Volley teorisi, 100 ile 5.000 Hz arasındaki tonlar için perde algısını açıklayan bir frekans teorisi çeşididir. Bu teoride, nöron kümeleri en yüksek hızlarında ateşlenir, ancak birbirleriyle biraz senkronize olmazlar ve bu da 5.000 Hz'e kadar olan frekanslarla eşleşen genel ateşleme hızlarına ulaşmalarını sağlar.