9.6 : Kantitatif analiz

Kantitatif analiz, bir numunedeki belirli bileşenlerin miktarını ölçmek için kullanılan bir tekniktir. Numunenin bileşimi bilinmediğinde, bileşenlerini belirlemek için önce kalitatif analiz yapılır ve bu analiz, bileşenlerin belirlenmesini sağlar. Bu da kantitatif analiz aşamasında, doğru maddelerin ölçülmesini sağlar.

Kantitatif analizde, iki temel ölçüm yapılır. Bunlar, numune miktarı ve analitin (analiz edilen madde) miktarına orantılı bir özelliktir. Bu, yöntemin temelini oluşturur ve analitin konsantrasyon miktarının doğru bir şekilde belirlenmesini sağlar.

Kantitatif analiz, iki ana türe ayrılabilir. Bunlar, klasik yöntemler ve enstrümantal yöntemlerdir. Klasik yöntemler, analitin veya kimyasal olarak türevlendirilmiş formunun kütlesini veya hacmini ölçmeyi içermektedir. Örneğin, gravimetrik analiz, konsantrasyonunu belirlemek için analit ile kimyasal reaksiyondan oluşan bir çökeltinin kütlesini ölçer. Başka bir klasik yöntem, analit ile tamamen reaksiyona girmesi için gereken bir reaktanın hacminin ölçüldüğü titrasyondur.

Enstrümantal yöntemler, analit ile elektromanyetik radyasyon gibi fiziksel kuvvetler arasındaki etkileşimi değerlendirir. Örneğin, spektrofotometride, analitin konsantrasyonu, örneğin numune tarafından absorblanan ışık miktarının ölçülmesiyle belirlenir. Başka bir örnek ise atomik absorpsiyon spektroskopisidir. Bu yöntemde, örnekteki atomlar tarafından absorblanan ışık miktarı, analitin konsantrasyonu hakkında bilgi sağlar.

Kalibrasyon eğrileri, kantitatif analizde önemli bir rol oynar. Dedektörler ve cihazlar, genellikle küvetlere yerleştirilen bilinen analit konsantrasyonları kullanılarak kalibre edilmelidir. Bu bilinen değerler, bir kalibrasyon grafiği oluşturmak için kullanılır. Bu önemli araç, numunedeki bilinmeyen analitin konsantrasyonunu belirlemeye yardımcı olarak analizin doğruluğunu sağlar.

Özetle, kantitatif analiz önemli bir bilimsel süreçtir. Bu süreç, analitin tanımlanması, numuneyi ve analit özelliklerini ölçülmesi ve kullanılan yöntemkerin sınıflandırılması gibi birkaç temel adım içerir. Süreç, numunedeki bilinmeyen analitin konsantrasyonunu belirlemede önemli bir araç olan kalibrasyon eğrileri aracılığıyla doğruluğu sağlar.