25.6 : Diyabet: Yönetim ve Farmakoterapi

Diyabet tedavisi, hiperglisemiyle ilişkili semptomları hafifletmeyi, akut metabolik dekompansasyonu önlemeyi ve kronik uç organ komplikasyonlarını azaltmayı amaçlar. Glisemik kontrol, kısa süreli (kendi kendine izleme, sürekli glikoz izleme) ve uzun süreli (A_1c, fruktozamin) ölçümlerle değerlendirilir ve kan şekeri seviyelerinin neredeyse gerçek zamanlı izlenmesini ve belirli zaman dilimlerinde glisemik kontrolün yansıtılmasını sağlar.

İnsülin, tip 1 diyabetli çoğu hasta ve tip 2 diyabetli birçok hasta için tedavinin temel taşı olmaya devam etmektedir. Deri altı insülin uygulaması, neredeyse normal glisemiye ulaşmak için çok önemlidir, ancak emilim kinetiği ve dolaşım dinamikleri açısından fizyolojik insülin salgılanmasından farklıdır.

Kapsamlı diyabet bakımı, glikoz yönetiminden daha fazlasını kapsar, kan basıncındaki, lipitlerdeki anormallikleri ele alır ve diyabetle ilişkili komplikasyonları tespit eder ve yönetir. Tedavi hedefleri, hipoglisemi riski, yaşam beklentisi, yaş, diğer tıbbi durumlar ve diyabetin ileri komplikasyonları gibi faktörler göz önünde bulundurularak her hastaya göre kişiselleştirilir. Hasta tutumları, beklentileri, kaynakları, destek sistemleri ve maliyet hususları da dikkate alınır.

Hastalara beslenme, egzersiz ve plazma glikozunu düşüren ilaçlar hakkında eğitim verilir. Diyet yaklaşımı tip 1 ve tip 2 diyabet arasında farklılık gösterir. Tip 1 diyabet için odak noktası kalori alımının azaltılması ve insülin dozajıdır. Tip 2 diyabet için terapiler arasında kilo kaybı, kan basıncının düşürülmesi ve aterosklerotik risk yer alır. Metabolik cerrahi, tip 2 diyabetin önlenmesinde veya tersine çevrilmesinde umut verici sonuçlar göstermiştir ve klinik çalışmalarda tıbbi yönetim etkinliğini aşmıştır.