25.8 : Preparaty insuliny: Rodzaje i dostarczanie

Preparaty insuliny są klasyfikowane według czasu działania na krótko działające i długo działające. Do modyfikacji profilu wchłaniania i farmakokinetyki insuliny stosuje się dwie strategie: spowalnianie wchłaniania po wstrzyknięciu podskórnym lub zmianę sekwencji aminokwasów lub struktury białka ludzkiej insuliny. Zmiany te zachowują zdolność insuliny do wiązania się z receptorem insuliny, ale zmieniają jej zachowanie w roztworze lub po wstrzyknięciu.

Insuliny krótkodziałające dzielą się na insuliny szybko działające (aspart, glulizyna, lispro) oraz insulinę regularną. Insulina regularna tworzy heksamery w wodnych roztworach o neutralnym pH, co spowalnia jej wchłanianie po wstrzyknięciu. Natomiast analogi insuliny szybko działającej są wchłaniane szybciej z miejsc podskórnych, mają niższe wskaźniki hipoglikemii i nieco lepsze poziomy HbA1c w porównaniu z insuliną regularną. Powinny być podawane na 15 minut lub mniej przed posiłkiem.

Długo działające insuliny, takie jak insulina NPH (forma o pośrednim działaniu) i insulina glargine, między innymi, są niezbędne do leczenia cukrzycy. Insulina NPH, kompleks naturalnej insuliny z cynkiem i protaminą, rozpuszcza się stopniowo po wstrzyknięciu, wydłużając czas działania. Zazwyczaj podaje się ją raz lub dwa razy dziennie z insuliną krótko działającą. Natomiast insulina glargine zapewnia bardziej przewidywalne 24-godzinne pokrycie przy niższym ryzyku hipoglikemii. Ze względu na kwaśne pH tworzy agregaty po wstrzyknięciu podskórnym, powodując przedłużone wchłanianie. Insulina detemir, inny analog, ma płynniejszy profil czasowo-działający i zmniejszoną częstość występowania hipoglikemii w porównaniu z insuliną NPH. Insulina degludec, zmodyfikowana insulina, tworzy multiheksamery po wstrzyknięciu, co skutkuje mniej nasilonym ryzykiem hipoglikemii w porównaniu z glarginą.

Insulinę podaje się głównie podskórnie, często za pomocą popularnych wstępnie napełnionych urządzeń typu pen lub bezigłowych wstrzykiwaczy strumieniowych. Dożylne wlewy insuliny przynoszą korzyści pacjentom z kwasicą ketonową lub w przypadku szybko zmieniających się potrzeb insulinowych, takich jak intensywna terapia lub okres okołooperacyjny. Jednak ze względu na specyficzny profil wchłaniania i działania, insuliny długo działającej nie należy podawać dożylnie, domięśniowo ani za pomocą urządzenia infuzyjnego.